Iemand vroeg mij mijn visie op te schrijven over wat ik vind dat er
mankeert aan onze samenleving, maar vooral over wat in mijn ogen wel de
juiste organisatie zou zijn. Het is nogal gewaagd om als niet expert
hier aan te gaan staan. Aan de andere kant denk ik wel dat ieder mens
voldoende vanuit zijn eigen levenservaring zou moeten kunnen putten om
hier aan te gaan staan. Het doel van dit stuk is niet om een cynisch
betoog te houden over de staat van onze maatschappij.
"oneindige" economische groei
Alle nieuwsberichten van economische zijn positief getint wanneer een organisatie (zowel land als bedrijf) een positieve financiële ontwikkeling (lees: winst) doormaakt. De omzet neemt toe, de kosten nemen af, de winst groeit. Uiteraard is daar niets mis mee als dat een gevolg is van goede bedrijfsvoering. Nu is alleen "goede bedrijfsvoering" een rekbaar begrip als je alleen kijkt naar het resultaat van dat proces: winst.
Voor mij is goede bedrijfsvoering een gedreven organisatie die alles doet binnen haar kunnen om toegevoegde waarde te leveren aan de klant. De belangrijkste drijfveer van deze organisatie is niet het voortbestaan van zichzelf (continuïteit), maar de toegevoegde waarde voor de klant (kwalitatieve productie). Ik kies er expres voor om continuïteit ondergeschikt te maken aan kwalitatieve productie, omdat in mijn ogen een organisatie hieraan geen bestaansrecht kan ontlenen.
De nadruk van berichtgeving over de ontwikkeling van organisaties zou in mijn ogen dus moeten liggen op de kwalitatieve productie van die organisatie en minder op een resultaat van dat proces: winst. Dit is namelijk een kwantitatieve meting en geen kwalitatieve meting. Wat deed de organisatie om van toegevoegde waarde te zijn voor haar klant.
vervangen in plaats van reparatie: "weggooi-mentaliteit"
Een ander aspect wat ik moeilijk vind, is de mentaliteit om apparaten te vervangen in plaats van te repareren. In mijn ogen wordt dit veroorzaakt door: het relatief goedkope aanbod van alternatieven, de gemakzucht van de consument en de toenemende integratie of complexiteit van de producten, waardoor reparatie relatief kostbaar is.
Reclame (denk aan schreeuwende marktlui) en de zoektocht naar efficientere productievormen zijn van alle tijden, maar ik constateer dat deze hun doel nu voorbij streven. Want wat is de toegevoegde waarde van een overdaad aan productkeuzes? Schijnbare productkeuzes, want reclame is tegenwoordig zo effectief dat ik een minder goede beleving ervaar bij kwalitatief gelijkwaardige producten die minder of zelf niet bekend zijn.
Massaproductie heeft ons veel welvaart gebracht, dat valt niet te ontkennen. Het enorme aanbod van producten, maakt dat we eenvoudig kunnen beschikken over hulpmiddelen die ons leven aangenamer en makkelijker maken. De keerzijde is dat dit aanbod verspilling in de hand werkt: het is vaak goedkoper om een apparaat te vervangen dan deze te repareren. Deze apparaten worden afgedankt, hoewel deze, soms zelf volledig, nog functioneren.
Een volgende ontwikkeling is in mijn ogen een productie die zo efficiënt mogelijk is, maar wel erop is gericht dat producten eenvoudiger zijn te repareren en verbeteren. Kortom: bedrijven die doen aan productvernieuwing in plaats van nieuwe producten.
Daarnaast onderschrijf ik ook het effect van reclame op mensen. Het belangrijkste doel hiervan is het aanspreken van een (nog) (niet) bestaande behoefte om mensen te bewegen producten of diensten aan te schaffen. Mede door psychologische studies zijn wij hier zo goed in geworden, dat mensen geconditioneerd lijken om steeds het nieuwste van het nieuwste te willen bezitten. Hoewel ik er van overtuigd ben dat ook de bezitterigheid van de mens hier een rol in speelt.
De kwaliteit van reclame zou meer ingezet kunnen worden om mensen bewust te maken van de duurzaamheid en kwaliteit van producten in plaats van misbruik te maken van de menselijk natuur om meer te kunnen verkopen. Hierbij moet ik wel de kanttekening maken dat mensen ook verantwoordelijkheid dragen bij hun aankoopgedrag.
Ik ben benieuwd hoe anderen hierover denken!
